Oestrogeen is een hormoon dat weggezet wordt als vrouwelijk hormoon. Wat is het en wat regelt het? Wat veroorzaakt een teveel van dit hormoon of juist een tekort? En welke soorten zijn er?
Wat is oestrogeen?
Zoals gezegd is oestrogeen het vrouwelijke hormoon. Maar het is er niet één, het is een aanduiding voor een groep steroïdhormonen. Ook testosteron (dat bekend staat als het mannelijke hormoon) is een steroïdhormoon. Oestrogenen zijn belangrijk voor specifiek vrouwelijke aangelegenheden, vandaar de bijnaam ‘vrouwelijk hormoon’. Overigens hebben mannen wel degelijk ook oestrogenen. Alleen zal dit in mindere mate zijn!
Wat regelt oestrogeen?
Het hormoon regelt de menstruatie, heeft een grote taak bij zwangerschap en is belangrijk voor het ontwikkelen van de geslachtskenmerken van de vrouw. Het hormoon heeft dan ook in de puberteit een grote rol bij de lichamelijke veranderingen die dan plaats vinden. Het groeien van de borsten, de baarmoeder en de vagina worden door dit hormoon aangestuurd. Maar ook daarna is het belangrijk voor de vrouwelijke geslachtsdelen. Zo blijft de vagina soepel.
Een teveel aan oestrogeen
Heeft men een teveel aan oestrogeen, dan kan dit zijn weerslag hebben op het seksuele verlangen van mensen. Dit geldt zowel voor mannen als vrouwen. Door een teveel zou het libido geremd worden. Bij jongens is een toename van oestrogenen de reden dat er borstgroei kan ontstaan. Een teveel wordt ook wel oestrogeendominantie genoemd. De hoeveelheid moet in verhouding staan met de andere hormonen, zoals progesteron. Anders kan ook dit mooie vrouwelijke hormoon zorgen voor nadelige zaken voor je gezondheid.
Kenmerken van te veel oestrogeen
De uitingen van een teveel aan oestrogeen is niet bij iedereen hetzelfde. Maar je zou dit kunnen merken aan een onregelmatige menstruatiecyclus, veranderingen in je borsten en ook klachten die vallen onder PMS (premenstruaal syndroom) kunnen veroorzaakt worden door een teveel aan dit hormoon. Verder kun je vocht gaan vasthouden, moe zijn, minder zin in seks hebben en zwaarder worden. Ook migraine kan erdoor veroorzaakt worden.
Een tekort aan oestrogeen
Een tekort aan oestrogeen levert bij vrouwen na de menopauze meer risico op voor het ontwikkelen van osteoporose.
Oestrogeen en menstruatie
Zoals gezegd regelt oestrogeen jouw menstruatiecyclus. Het zorgt voor rijping van de eicellen in de eierstokken. Het baarmoederslijmvlies wordt op het juiste moment opgebouwd (iedere maand) en mocht er geen innesteling zijn van een eitje, dan wordt dit ook weer afgestoten.
Oestrogeen en zwangerschap
Oestrogeen beleeft zijn hoogtepunt tijdens een zwangerschap. Het wordt maar liefst tot wel duizend keer meer aangemaakt. En dat is niet vreemd, want het zijn deze hormonen die ervoor zorgen dat van alles goed aangelegd wordt. Zeker in de eerste drie maanden van je zwangerschap. Daarna zal het weer iets verminderen. Oestrogeen zorgt onder andere voor:
- De betere doorbloeding van de placenta.
- De groei van de baarmoeder.
- Reserves van vet en vocht voor je kindje.
- De hormoonproductie van de baby, maar ook bijvoorbeeld de bijnieren en andere organen van de baby.
- De juiste voorbereiding van je borsten voor het geven van borstvoeding, zoals de ontwikkeling van de melkkliertjes en -kanalen.
- Het soepel zijn van onder andere je bekken, zodat de bevalling mogelijk is.
- De juiste hormonen om de bevalling goed te laten verlopen. Zo zal het zorgen voor de aanmaak van oxytocine, waardoor weeën worden opgewekt.
Oestrogeen en overgang
Tijdens de overgang verandert er van alles in het vrouwenlichaam. De menstruatie stopt, de eierstokken verliezen hun functie en ook de hoeveelheid van het oestrogeen zal minder worden. Hierdoor kun je klachten gaan krijgen zoals opvliegers, stemmingswisselingen en bijvoorbeeld nachtzweten.
Oestrogeen en botten
We horen regelmatig over de risico’s van het verminderen van oestrogenen door de overgang. Hierbij gaat het vaak over de botten. De botdichtheid wordt door het hormoon in stand gehouden. Wordt dit minder, dan zal je sneller je botten breken en heb je dus last van osteoporose.
Oestrogeen en andere lichamelijk factoren
Het is ook nog eens goed voor je cholesterolgehalte. Het houdt je huid gezond en beschermt hart en bloedvaten. Ook zal je stemming beïnvloed worden door dit hormoon. Het zorgt namelijk voor de hoeveelheid serotonine die in je hersenen vrijkomt. Dit is ook een hormoon en heeft als bijnaam het gelukshormoon. Dat het daarmee invloed heeft op je gemoed, mag duidelijk zijn. De zenuwen in je hersenen en hun ontwikkeling is eveneens afhankelijk van oestrogeen.
Oestrogeen en mannen
Ook voor mannen is dit hormoon belangrijk. Weliswaar wordt het hormoon anders geregeld dan bij vrouwen, is het in minder grote getale aanwezig en zal het bij de man niet de functie hebben zoals bij de vrouwen. Een man kan immers niet zwanger worden, om maar iets aan te halen. Oestrogeen zorgt echter wel voor een gezond voortplantingssysteem bij de mannen en heeft invloed op de seksuele lusten van de man. Ook bij mannen is het noodzakelijk voor de gezondheid van onder andere botten, het hart en de hersenen.
Kun je zelf invloed uitoefenen
Ben je nu helemaal afhankelijk van je lichaam hoeveel oestrogeen je hebt en of dit in balans is? Je kunt wel degelijk je lichaam een handje helpen door:
- Gezond te eten. Zorg dat je alle nuttige voedingsstoffen binnenkrijgt, zoals vitaminen en mineralen, vezels en antioxidanten.
- Goed te bewegen. We weten allemaal dat bewegen gezond is. Het helpt om je gewicht op peil te houden en zal ook het risico op een hormonale disbalans verkleinen.
- Minder stressvol te zijn. Stress is ongezond, ook dat weten we allemaal. En ja, dat kan ook invloed uitoefenen op je hormonen!
- Bewust te kiezen met welke stoffen je in aanraking komt. Er zijn nu eenmaal stoffen die een ongunstige werking hebben op jouw gezondheid én je hormonale balans. Dit geldt niet alleen voor chemicaliën waar je het van verwacht. Ook je eigen dagcrème, bijvoorbeeld, kan hieraan bijdragen. Let dus op wat je op je huid smeert! Eigenlijk gaat dit nog verder, want ook de spullen waarin je bijvoorbeeld je eten bewaart moeten zo vrij mogelijk van chemicaliën zijn. Weekmakers in je bewaardozen zijn echt af te raden, om maar even een voorbeeld te geven.
- Verwend gedrag kind (afleren) - 13 April 2025
- Tiener traktaties (voor groep 6 / 7 / 8) - 1 April 2025
- Weerbaarheidstrainingen voor kinderen - 29 March 2025