Op vakantie gaan kan leuk zijn, maar lange autoritten, treinreizen of vliegreizen kunnen al snel saai worden, zeker voor kinderen. Tablets en telefoons zijn verleidelijk, maar soms wil je een schermpauze of zijn batterijen simpelweg leeg. Gelukkig zijn er tal van leuke, interactieve spelletjes die geen scherm nodig hebben, enkel wat creativiteit, aandacht en misschien een pen en papier. Dit zijn 10 geweldige spelletjes voor onderweg, perfect voor gezinnen, stelletjes of vriendengroepen.

1. Ik zie, ik zie wat jij niet ziet

Een klassieker die nooit verveelt

“Ik zie, ik zie wat jij niet ziet, en het is… blauw!”. Dit spel is simpel en vereist niets behalve je ogen en een beetje concentratie. Iemand kiest een object dat zichtbaar is voor iedereen en noemt de kleur. De anderen moeten raden wat het is.

Variaties:

• Gebruik de beginletter in plaats van kleur.
• Speel op tijd: wie raadt het snelst?
• Voor oudere kinderen: omschrijf het object met raadsels i.p.v. kleur.

2. Verhaal om de beurt

Laat de fantasie de vrije loop

Begin met één zin: “Er was eens een pinguïn die droomde van de Sahara…” De volgende speler voegt een zin toe. Zo ontstaat er een onvoorspelbaar, grappig of spannend verhaal.

Tips:

• Gebruik een timer of zandloper om tempo te houden.
• Voeg gekke plotwendingen in zoals “Plotseling sprong er een vliegende taart uit de lucht!”

3. 20 vragen

Raad het voorwerp met slimme vragen

Iemand denkt aan een dier, persoon of object. De anderen mogen maximaal 20 ja/nee-vragen stellen om erachter te komen wat het is. Het spel combineert logisch denken met deductie en is verrassend verslavend.

Moeilijkheidsgradatie:

• Jonger dan 10? Beperk tot categorieën zoals dieren of fruit.
• Volwassenen kunnen historische figuren of fictieve karakters kiezen.

4. Wie of Wat Ben Ik?

Een denkspel met onzichtbare identiteit

Elke speler kiest in gedachten een bekend persoon, dier of object. De anderen moeten raden wat het is door alleen gesloten vragen te stellen, net zoals bij 20 vragen, maar hier draait alles om één raadsel per speler.

Extra leuk:

• Gebruik post-its of kaarten met namen op voorhoofden (als je die hebt).
• Kies een thema: alleen sprookjesfiguren, beroemdheden, tekenfilmfiguren…

5. Het Kentekenspel

Leer landen of regio’s herkennen onderweg

Tijdens een autorit of op de parkeerplaats: let op kentekens van auto’s. Maak er een wedstrijd van wie als eerste een kenteken uit een bepaald land, provincie of regio ziet.

Varianten:

• Geef punten: 1 voor binnenland, 3 voor buurlanden, 5 voor zeldzame.
• Maak afkortingen belachelijk: “GVZ” staat nu voor “Gekke Vogel Zoekt…”

6. Woordenketting

Taalspel dat eindeloos door kan gaan

Een speler zegt een woord, bijvoorbeeld “boom”. De volgende moet een woord zeggen dat begint met de laatste letter van het vorige woord, dus “muur”, dan “regen”, enzovoort.

Spelregels:

• Geen herhalingen!
• Zet een timer op 5 seconden per beurt.
• Voor extra uitdaging: alleen dierennamen, steden of landen.

7. Autobingo

Zoek objecten, geen cijfers

Maak vooraf of onderweg een bingokaart met objecten die je waarschijnlijk tegenkomt: een blauwe vrachtwagen, een molen, een gele brug, een tractor, een politiewagen… Wie als eerste een rij vol heeft, wint!

Benodigdheden:

• Pen en papier of een printje van tevoren.
• Prijsjes voor de winnaar (bijvoorbeeld: zij mogen kiezen waar jullie gaan lunchen).

8. Raadsels & moppenronde

Voor lachen en hersenkraken

Voorzie jezelf van een lijstje raadsels of moppen, of laat iedere speler er eentje bedenken. Bijvoorbeeld:

Raadsel: Wat is van jou, maar wordt vaker door anderen gebruikt dan door jezelf?
Antwoord: Je naam!

Mopje: Waarom kunnen geheimagenten nooit goed autorijden? Omdat ze altijd undercover zijn!

Voordelen:

• Bevordert taalgevoel.
• Goed voor de groepssfeer.
• Je leert elkaar beter kennen.

9. Nummerbord-Initialen-Spel

Creatieve twist op kentekens

Kijk naar een nummerbord zoals “34-PLS-2”. De drie letters zijn de basis voor een grappige zin of naam. Bijvoorbeeld: “Prachtige Lieve Slang” of “Pim Leert Snel”.

Scoren?:

• Geef punten voor originaliteit of hilariteit.
• Laat omstanders stemmen (bijvoorbeeld de bestuurder of conducteur).

10. Stilte-spel (maar dan leuk)

Ideaal voor ouders die even rust willen

Zeg: “Wie het langst stil kan zijn, wint!” maar maak het spannend: je mag alleen geluid maken als je iemand anders iets écht grappigs ziet doen. Of: je mag alleen fluisteren in rijm. Zo maak je het een creatief rustmoment.

Toepassingen:

• Werkt verrassend goed bij jonge kinderen.
• Combineer met prijsje: wie wint krijgt het eerste ijsje bij het tankstation.

Waarom zijn schermloze spelletjes zo waardevol?

Hoewel schermen handig zijn, zijn spelletjes zonder scherm beter voor sociaal contact, verbeelding en taalontwikkeling. Ze vragen om creatief denken, luisteren naar elkaar, en ze versterken de band tussen spelers. Bovendien zijn ze duurzaam en kunnen overal worden gespeeld: in de auto, trein, vliegtuig of zelfs tijdens een wandeling.

Bonus: Tips om het leuk te houden

• Wissel af: 10 minuten per spel is vaak voldoende.
• Zorg voor snacks en pauzes: een beetje comfort maakt elk spel leuker.
• Luister naar de groep: merk je dat het saai wordt? Tijd voor een ander spel.
• Neem notities mee: als een verhaal of mop hilarisch was, schrijf het op!

Of je nu onderweg bent naar Frankrijk, oma opzoekt of gewoon een dagtocht maakt: met deze spelletjes wordt elk moment onderweg een stukje gezelliger, zonder ook maar één scherm aan te zetten.